وضعیت نامطلوب سلامت روان در کلان‌شهر‌ها و نتایج خوب طرح سراج

محمدرضا شالبافان، مدیرکل دفتر سلامت روان وزارت بهداشت در گفت‌و‌گو با خبرنگار آنا؛ با بیان اینکه سراج(دفاتر سلامت روانی اجتماعی) یک الگوی نوین در نظام سلامت روان است که هدف اصلی آن، پیشگیری و مداخله به‌موقع در اختلالات روانی است، گفت: در این طرح، افراد در مراکز جامع سلامت ارزیابی می‌شوند و اگر نیاز به خدمات تخصصی‌تر داشته باشند، به جای ارجاع مستقیم به بیمارستان‌های روانپزشکی، به مراکز حدواسط سراج هدایت می‌شوند.

وی افزود: در مراکز سراج، تیم‌های تخصصی شامل روانپزشک، روانشناس، و مددکار اجتماعی حضور دارند. بسیاری از مداخلات روانی-اجتماعی مانند حمایت‌های شغلی، آموزشی، و خانوادگی در همین مراکز انجام می‌شود. 

شالبافنان تاکید کرد: مددکاران با هماهنگی نهاد‌هایی مثل کمیته امداد، بهزیستی، و آموزش و پرورش مشکلات اجتماعی مؤثر بر سلامت روان را حل می‌کنند. تنها در موارد ضروری، بیمار به بیمارستان ارجاع داده می‌شود.

وی تشریح کرد: طرح سراج از ۱۰ سال پیش آغاز شده و هم‌اکنون ۹۷ مرکز در سراسر کشور فعال است. هدفگذاری ما این است که به ازای هر ۳۰۰ هزار نفر جمعیت، یک مرکز سراج تأسیس شود و امیدواریم با ادغام آن با شبکه بهداشت، به ۳۰۰ تا ۴۰۰ مرکز در آینده برسیم. 

شالبافان تشریح کرد: خوشبختانه نتایج نشان داده این طرح در کاهش بار مراجعات به بیمارستان‌ها و بهبود دسترسی به خدمات مؤثر بوده است.

وضعیت سلامت روان در کلان‌شهر‌ها 

مدیرکل دفتر سلامت روان وزارت بهداشت گفت: متأسفانه طبق پیمایش‌های ملی، وضعیت سلامت روان در تهران و شهر‌های پرجمعیت نامطلوب‌تر از میانگین کشوری است. کاهش حمایت‌های خانوادگی و اجتماعی در این مناطق، یکی از عوامل تشدیدکننده است. بنابراین، نیاز به توجه ویژه و توسعه مراکز سراج در این مناطق احساس می‌شود.

وی افزود: فناوری هم فرصت است هم تهدید. از یک سو، دسترسی به اطلاعات معتبر و افزایش سواد سلامت روان را تسهیل کرده، اما از سوی دیگر، انتشار غیرمسئولانه اخبار حساس مانند خودکشی می‌تواند آسیب‌زا باشد. سال گذشته شیوه‌نامه انتشار اخبار خودکشی را تدوین کردیم و از رسانه‌ها خواستیم به آن پایبند باشند.