راه‌های طلایی مدیریت پرخاشگری و لجبازی کودکان
داود فتحی متخصص روان شناسی و آموزش کودکان در گفت‌وگو با خبرنگار آنا؛ با بیان اینکه پرخاشگری و لجبازی در کودکان می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد. گفت: اولین و ساده‌ترین دلیل برای این موضوع نیاز‌های برآورده نشده است. گرسنگی، خستگی، کم‌خوابی، بیماری جسمی، یا حتی کمبود محبت می‌تواند باعث بروز پرخاشگری و لجبازی شود.
وی افزود: دومین عامل، ناتوانی در بیان احساسات است. کودکان کوچک معمولاً دایره واژگان محدودی دارند و نمی‌توانند احساسات خود را به‌درستی بیان کنند. حتی نوجوانان نیز گاهی به دلیل کمبود گفت‌و‌گو‌های خانوادگی، در نامگذاری و بیان احساسات خود مشکل دارند.
فتحی با اشاره به اینکه جلب توجه دلیل سوم است، تشریح کرد: برخی کودکان برای جلب توجه والدین، حتی توجه منفی، دست به رفتار‌های پرخاشگرانه یا لجبازی می‌زنند. همچنین چهارمین عامل تقلید رفتار‌های محیطی است. کودکان ممکن است پرخاشگری را از همسالان، خانواده، یا رسانه‌ها یاد بگیرند و تقلید کنند. تغییرات استرس‌زا مانند نقل مکان، تولد فرزند جدید، یا اختلالات زمین‌های مانند ADHD، اضطراب، یا اختلال نافرمانی مقابلهجویانه نیز میتوانند نقش داشته باشند.
تفاوت بین لجبازی طبیعی و رفتار مشکل آفرین
متخصص روان شناسی و آموزش کودکان با بیان اینکه لجبازی در برخی مراحل رشدی طبیعی است، گفت: به عنوان مثال در دوسالگی یا دوره نوجوانی، کودکان برای به دست آوردن استقلال، ممکن است مقاومت یا لجبازی نشان دهند. این رفتار‌ها موقت هستند و بخشی از رشد طبیعی محسوب می‌شوند، اما لجبازی مشکل آفرین زمانی است که بیش از ۶ ماه طول می‌کشد و به رابطه والدین و فرزند آسیب می‌زند، یا عملکرد کودک در مدرسه و اجتماع را مختل می‌کند که در این صورت، نیاز به مداخله تخصصی است.
وی افزود: اولین قدم، در مواجه با این رفتار‌ها مدیریت هیجان خود والدین است. در مواجهه با پرخاشگری کودک، والدین باید آرامش خود را حفظ کنند. فریاد زدن، تنبیه فیزیکی، یا واکنش‌های تند فقط وضعیت را بدتر می‌کند چراکه کودک در حال یادگیری است.
فتحی با اشاره به اینکه ایجاد امنیت دومین قدم، است، تاکید کرد: محیط را برای کودک امن کنید. اگر لازم است، او را به مکانی آرامتر ببرید و از او دعوت کنید تا آرام شود. همچنین بازتاب احساسات کودک به عنوان سومین قدم به کودک کمک می‌کند احساسات خود را بهتر درک کند و در عین حال به والدین کمک می‌کند محدودیت‌های واضحی تعیین کنند.
راهکار‌هایی برای مدیریت بلندمدت پرخاشگری و لجبازی
متخصص روان شناسی و آموزش کودکان با بیان اینکه برای مدیریت بلندمدت، از چند راهکار مؤثر مانند آموزش مهارت‌های هیجانی، تمرین تکنیک‌های آرامسازی، تقویت رفتار‌های مثبت، سیستم پاداش غیرمادی، الگوسازی رفتار آرام، ایجاد محیط قابل پیشبینی، پرهیز از جنگ قدرت و استفاده از روش وقت تنهایی میتوان استفاده کرد.
وی افزود: اگر رفتار‌های پرخاشگرانه یا لجبازی کودک بیش از ۶ ماه طول کشید و والدین با نتایج نامناسبی مثل انتقال پیدا کردن رفتار کودک به مدرسه و پیدایش اختلال در ارتباط با خانواده رو‌به رو شوند، حتماً باید از روانشناس یا روانپزشک کودک کمک بگیرید. این متخصصان میتوانند با ارزیابی دقیق، راهکار‌های مناسب را ارائه دهند.
با صبر، آرامش، و استفاده از راهکار‌های مناسب، می‌توانید به کودک خود کمک کنید تا رفتارهایش را بهتر مدیریت کند و رشد سالمی داشته باشد. از همراهی شما سپاسگزاریم.
انتهای پیام/
