چرا دولت سهمیه بنزین نوروزی نمی‌دهد؟/آسیب چندگانه اقتصاد با حذف سهمیه عیدانه
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری آنا؛ موضوع سهمیه بندی بنزین به دهه ۸۰ برمی گردد، که درطول این سال ها دولت یا مجلس جهت حمایت از رفاه مردم در سفر‌های نوروزی و توسعه گردشگری، سهمیه بنزین نوروزی به صاحبان خودرو اختصاص داده‌اند. این طرح در برخی سال‌ها اجرا شده و در برخی سال‌ها نیز اجرا نشده است. البته اجرا نشدن آن موجب نگرانی مردم در ایام نوروز شده ست چراکه تامین بنزین در این روزها تشدید هزینه ها را برای خانوارها داشته است.
سفر‌های نوروزی رسمی قدیمی است که سال‌ها ایرانیان به آن پایبند هستند. این رسم نه تنها ریشه در فرهنگ ایرانی دارد بلکه به عنوان ستونی برای صنعت گردشگری کشور نیز محسوب می‌شود؛ چرا که تعطیلات نوروز به عنوان طولانی‌ترین تعطیلات عمومی در کشور فرصت بسیاری خوبی برای تفریح خانواده‌ها در معتدل‌ترین شرایط آب و هوایی در اقصی نقاط کشور است.
این فرصت به استان‌های کم برخورددار‌تر فرصت جذب سرمایه‌ها و درآمد از صنعت گردشگری و محملی برای ایجاد شغل و رشد اقتصادی می‌دهد. بدیهی است که در بعد اقتصادی سفر‌های نوروزی که به نوعی گردشگری فصلی به حساب می‌آید، اولین مورد تامین حمل و نقل مناسب و پس از آن تامین اسکان است. در کشور ما با توجه به تعداد هواپیما‌های در حال فعالیت و گسترده امکانات، سفر‌های هوایی نوع حمل و نقل گران قیمت به حساب می‌آید که معمولا برای سفر بسیار طولانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. همین مورد سبب شده است که در نوروز ۱۴۰۲، دو میلیون و ۹۰۰ هزار نفر و در نوروز ۱۴۰۳، ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار مسافر از این شیوه حمل و نقل استفاده کنند.
شیوه دیگر حمل و نقل برای سفر‌های نوروزی استفاده از ناوگان ریلی است که بلیط‌های آن از ماه قبل از نوروز پیش فروش می‌شود، اما باید توجه داشت که این ناوگان نیز با محدودیت‌هایی رو‌به‌رو است و کافی نبودن میزان عرضه بلیط قطار از نایاب شدن بلیط از لحظات اولیه پیش فروش کاملا مشهود است. بر اساس آمار منتشر شده در مجموع حدود یک میلیون و ۷۱۲ هزار نفر توسط ناوگان ریلی جابجا شدند.
ناوگان حمل و نقل عمومی جاده نیز با در اختیار داشتن حدود ۷ هزار اتوبوس بین شهری به خدمت رسانی به مردم در این دوران می‌پردازد؛ این در حالی است که گفته می‌شود که تا دو سال پیش بیش از ۱۶ هزار دستگاه اتوبوس بین شهری در کشور وجود داشت، اما گویا افزایش افسارگسیخته قیمت اتوبوس سبب شده است که بسیاری از آنان از چرخه فعالیت خارج شوند. به هر جهت بر اساس آمار‌های منتشر شده حدود ۵ میلیون نفر در نوروز ۱۴۰۳ از این ظرفیت برای جابجایی استفاده کردند.
در این میان بیشترین حجم جابجایی مربوط به استفاده از خودروهای شخصی است که در بازه زمانی ۲۵ اسفند ۱۴۰۲ الی ۱۵ فروردین ۱۴۰۳ در حدود ۴۲۶ میلیون تردد خودرویی ثبت شده است. با این آمار بدیهی است که ستون اصلی حمل و نقل در این بازه زمانی مربوط به خودروهای شخصی است، اما با این وجود این دومین سالی است که دولت از تخصیص سهیمه بنزین به خودروهای شخصی در نوروز ممانعت به عمل می‌آورد.
چرا سهمیه نوروزی نمی‌دهند؟
ناترازی بنزین موجب شده است که طی دو سال گذشته دولت نتواند سهمیه بنزینی برای سفر‌های نوروزی در نظر بگیرد؛ اما واضح است که با این شرایط که عمده بار جابجایی مسافران نوروزی بر عهده خودروهای شخصی است و با توجه به عدم توانایی ناوگان حمل و نقل عمومی در پاسخگویی بیش از این به مسافران می‌توان گفت که عدم تخصیص سهیمه نوروزی بنزین علاوه بر وارد کردن آسیب به صنعت گردشگری کشور موجب چند رشته اتفاق حاشیه‌ای در سفر نوروزی می‌شود.
اولین اتفاق رجوع بیشتر به ناوگان حمل و نقل عمومی و شکل گیری بازار سیاه برای بلیط‌های قطار، اتوبوس و هواپیما به خصوص برای مقاصد پر طرفدار خواهد شد. همچنین تلاش برای پاسخگویی به تقاضای بالای برخی مقاصد گاهی موجب می‌شود که سرویس‌های حمل و نقل عمومی برای دیگر مقاصد غیر فعال شود. همچنین همین شرایط موجب می‌شود تا دیگر سرویس‌های حمل و نقل بین شهری نیز در این دوران درخواست کرایه‌های نجومی از شهروندان کنند.
در این شرایط خودروهای دوگانه سوز امکان بهتری برای سفر فراهم می‌کنند، اما باید توجه داشت که در کشور تنها حدود ۲۵۰۰ جایگاه برای ارائه سوخت سی ان جی داریم که این جایگاه‌ها بایستی به حدود ۴.۵ میلیون دستگاه خودروی دوگانه سوز ثبت شده و تعداد نامعلومی از خودرو‌هایی که به صورت غیر رسمی یا اصطلاحا دستی دوگانه سوز شده‌اند، در بازه‌ای ۱۷ روزه خدمات ارائه کنند. پس پرواضح است که شاهد صف‌های طولانی در جایگاه‌های سوخت سی ان جی خواهیم بود.
اما بدترین اتفاق در این میان با توجه به ظرفیت محدود بنزین اضطراری جایگاه ها، شکل گیری بازار سیاه بنزین است؛ این اتفاق که نوعی دیگری از قاچاق بنزین به خارج از شبکه سراسری عرضه بنزین است موجب می‌شود که عده‌ای ذخایر بنزین خود را با قیمت بسیار بالایی به افراد متقاضی بفروشند. این اتفاق نه تنها موجب تضییع حق عموم شهروندان می‌شود بلکه زمینه را برای وقوع جرم‌های دیگری همچون کم فروشی و تحویل بنزین ناخالص به مشتریان را نیز فراهم می‌کند.
باید فکری به حال گردشکری و توریسم کرد!
احد عظیم زاده رئیس کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی در این خصوص به خبرنگار اقتصادی آنا گفت: موضوع بنزین تنها یکی از عوامل موثر بر صنعت گردشگری است و انبوهی از دیگر عوامل در رشد این صنعت دخیل هستند و این وظیفه دولت است که به رفع و رجوع آن‌ها بپردازد.
وی ضمن تاکید بر تاثیر بسیار بالای صنعت گردشگری در رفع محرومیت‌ها اظهار کرد: باید توجه کنیم که جابجایی جمعیت و سفر‌های تفریحی موجب تزریق حجم بالایی از نقدینگی به استان‌های کم برخوردار‌تر می‌شود؛ یعنی زمانی که مسافری به شهری می‌رسد، از فروشنده تغذیه و خواروبار تا هتل دار و دست فروش همگی از حضور این مسافر کسب درآمد می‌کنند و این مورد تاثیر به سزاریی در تقسیم عادلانه‌تر درآمد و کاهش فاصله‌های طبقاتی دارد.
راه حل چیست؟
رئیس کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی تاکید کرد: با این شرایط بهترین راه حل به نظر می رسد که ادامه تخصیص سهمیه نوروزی باشد چرا که این اتفاق علاوه بر تضمین فعالیت بدون مشکل شبکه حمل و نقل بین شهری عمومی، دست دلالان بازار سیاه سوخت را نیز کوتاه می کند.
انتهای پیام/
