حسگر‌های پوشیدنی در خدمت بارداری؛ از اپل‌واچ تا فیت‌بیت
یک ردیاب ساده تناسب اندام شاید کلید انقلاب در مراقبت‌های بهداشتی مادران باشد. دانشمندان در مؤسسه «اسکریپس ریسرچ» شواهد اولیه‌ای یافته‌اند که نشان می‌دهد ابزارهای پوشیدنی رایجی مانند اپل‌واچ، گارمین و فیت‌بیت می‌توانند با پایش الگو‌های فیزیولوژیک همچون ضربان قلب که با نوسانات هورمونی مرتبط هستند، تغییرات سلامت دوران بارداری را از راه دور ردیابی کنند.
فیت‌بیت (Fitbit) یک شرکت آمریکایی است که بیشتر به دلیل تولید گجت‌های پوشیدنی هوشمند در حوزه‌ی تناسب‌اندام و ردیابی سلامت شناخته می‌شود. محصولات این شرکت معمولاً شامل مچ‌بندها (wristbands)، ساعت‌های هوشمند (smartwatches) و ردیاب‌های فعالیت (trackers) هستند.
جورجو کوئر، نویسنده همکار ارشد، مدیر بخش هوش مصنوعی و استادیار پزشکی دیجیتال در اسکریپس ریسرچ می‌گوید: «دستگاه‌های پوشیدنی فرصتی منحصر‌به‌فرد برای توسعه‌ی راهکار‌های نوآورانه‌ای فراهم می‌کنند که به شمار بالای پیامد‌های نامطلوب بارداری در ایالات متحده می‌پردازد.»
او افزود: «یافته‌های ما نشان می‌دهد که سیگنال‌های جمع‌آوری‌شده از طریق حسگر‌های پوشیدنی با تغییرات مورد انتظار در سطح هورمون‌ها هماهنگ‌اند و می‌توانند الگو‌های منحصر‌به‌فرد مرتبط با بارداری‌های موفق منتهی به تولد زنده را تشخیص دهند؛ این امر می‌تواند امکان پایش سلامت مادر را در طول بارداری و پس از زایمان فراهم کند.»
این نتایج که در نشریه (Lancet eBioMedicine) در تاریخ ۲۸ اوت ۲۰۲۵ منتشر شده، در زمانی حیاتی برای سلامت مادران در آمریکا ارائه شده است. بیش از ۲ میلیون زن در سن باروری در «بیابان‌های مراقبت مادران» زندگی می‌کنند؛ مناطقی که دسترسی به مراقبت‌های زنان و زایمان در آنها به‌شدت محدود است. عوارض بارداری، از جمله سقط جنین و زایمان زودرس، همچنان خطرات بزرگی برای سلامت مادر و کودک ایجاد می‌کنند و نیاز به روش‌های مؤثرتر برای پایش و مدیریت این پیامد‌ها را برجسته می‌سازند.
حسگر‌های پوشیدنی می‌توانند تغییرات فیزیولوژیک را قبل، حین و بعد از بارداری ثبت کنند و این امکان را برای پژوهشگران فراهم آورند که ارتباط این تغییرات را با نوسانات هورمونی مرتبط با بارداری تحلیل کنند.
هماهنگی ضربان قلب و هورمون‌ها
برای گردآوری داده‌ها، تیم تحقیقاتی از (PowerMom) یک پلتفرم دیجیتال پژوهشی دو زبانه استفاده کرد که به شرکت‌کنندگان اجازه می‌دهد پس از رضایت آگاهانه، داده‌های واقعی دنیای خود را از دستگاه‌های پوشیدنی شخصی‌شان به‌طور داوطلبانه گزارش دهند؛ بدین ترتیب اطلاعاتی ارزشمند فراتر از ویزیت‌های سنتی کلینیک‌های دوران بارداری ثبت شد.
پژوهشگران بیش از ۵۶۰۰ شرکت‌کننده را ثبت‌نام کردند که صراحتاً با به‌اشتراک‌گذاری داده‌های خود موافقت کرده بودند و از میان آنها ۱۰۸ نفر انتخاب شدند که حاضر بودند داده‌هایشان از 3 ماه پیش از بارداری تا 6 ماه پس از زایمان ارائه شود. با به‌کارگیری روش‌های آماری پیشرفته برای شناسایی الگو‌های جمعیتی، تیم توانست تفاوت‌های فردی و اختلاف میان دستگاه‌ها را در نظر بگیرد.
از دل این داده‌ها، دانشمندان توانستند الگو‌های فیزیولوژیکی شناسایی کنند که با نوسان‌های هورمون‌های کلیدی بارداری مانند استروژن، پروژسترون و گنادوتروپین جفتی انسانی (hCG) هم‌راستا بودند. نوسانات این هورمون‌ها برای پیامد‌های سالم بارداری حیاتی‌اند و بینشی درباره‌ی روند پیشرفت آن ارائه می‌دهند.
داده‌های مربوط به ضربان قلب به‌ویژه چشمگیر بود. در اوایل بارداری، پژوهشگران دریافتند که ضربان قلب افراد در حدود هفته‌های ۵ تا ۹ ابتدا کاهش می‌یابد، سپس تا حدود ۸ یا ۹ هفته مانده به زایمان به‌طور پیوسته افزایش پیدا می‌کند و به اوج‌هایی تا ۹٫۴ ضربه در دقیقه بالاتر از سطح پیش از بارداری می‌رسد. پس از تولد، ضربان قلب پایین‌تر از سطح پایه افت کرد و سپس تا حدود شش ماه پس از زایمان تثبیت شد. پژوهشگران همچنین الگو‌های خواب و فعالیت را در طول بارداری ردیابی کردند.
برای اعتبارسنجی این همبستگی، تیم تحقیقاتی الگو‌های حسگر‌های پوشیدنی را با داده‌های منتشرشده‌ی هورمونی از مطالعات قبلی بارداری مقایسه کرد و مدل‌های دقیقی ساخت که تغییرات ضربان قلب را بر اساس نوسانات هورمونی مورد انتظار در طول بارداری پیش‌بینی می‌کرد.
اگرچه این یافته‌ها هنوز اولیه هستند، اما نشان می‌دهند که پوشیدنی‌ها می‌توانند مراقبت‌های دوران بارداری را بهبود بخشند به‌ویژه برای زنانی که در «بیابان‌های مراقبت مادران» زندگی می‌کنند.
تُلووالاشه آجایی، نویسنده همکار ارشد و پژوهشگر اصلی پروژه‌ی (PowerMom) توضیح می‌دهد: «هورمون‌ها نقش کلیدی در پیامد‌های بارداری دارند.»
او می‌گوید: «کشف ارتباط بین ضربان قلب و تغییرات هورمونی می‌تواند راه‌های تازه‌ای برای پیش‌بینی آغاز بارداری یا شناسایی نشانه‌های پیامد‌های نامطلوبی همچون دیابت بارداری یا پره‌اکلامپسی بگشاید.»
در یک تحلیل اکتشافی روی تعداد اندکی از موارد، مشخص شد که بارداری‌هایی که به پیامد‌های نامطلوبی مانند سقط جنین یا مرده‌زایی ختم شدند، الگو‌های ضربان قلب متفاوتی نسبت به بارداری‌های سالم داشتند. با این حال، برای تأیید این مشاهدات، به پژوهش‌های گسترده‌تر با حجم نمونه‌ی بزرگ‌تر نیاز است.
آینده پایش سلامت
این پژوهش گامی مهم به‌سوی دسترس‌پذیرتر کردن پایش بارداری از طریق فناوری‌ای است که بسیاری از افراد هم‌اکنون آن را در اختیار دارند و استفاده می‌کنند. با تبدیل ابزارهای مصرفی به وسایل پایش پزشکی، این رویکرد می‌تواند به پر کردن شکاف‌های مراقبت بهداشتی کمک کند و نظارت مستمر برای بارداری‌های پرخطر فراهم آورد.
این رویکرد دیجیتال بر شواهد فزاینده‌ای بنا شده که نشان می‌دهند دستگاه‌های پوشیدنی قادرند تغییرات معنادار سلامت را بسیار زودتر شناسایی کنند. پژوهش‌های پیشین نیز نقش این دستگاه‌ها را در شناسایی عفونت‌های کووید-۱۹ و سایر شرایط سلامت از طریق تشخیص الگو‌های فیزیولوژیک نشان داده‌اند.
پژوهشگران قصد دارند تحلیل خود را گسترش دهند و بر درک این موضوع تمرکز کنند که الگو‌ها چگونه ممکن است در میان گروه‌های جمعیتی مختلف، مناطق جغرافیایی و پیشینه‌های اجتماعی اقتصادی متفاوت باشند. آنها امیدوارند در نهایت مدل‌هایی توسعه دهند که بتوانند افرادی را که ممکن است از پایش یا پشتیبانی بیشتر سود ببرند، شناسایی کنند.
جولیا میلان، دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه کالیفرنیا سن‌دیگو و نویسنده اول مقاله که این مطالعه را با همکاری اسکریپس ریسرچ انجام داده، می‌گوید: «ما می‌خواهیم بفهمیم آیا این الگو‌ها در زیرگروه‌هایی بر اساس سن و میزان دسترسی به مراقبت ثابت باقی می‌مانند یا خیر. هدف ما این است که مشخص کنیم آیا این رویکرد می‌تواند در نهایت به مراقبت‌های شخصی‌سازی‌شده‌تر بارداری کمک کند یا نه.»
به گزارش (scripps) پژوهش‌های آینده باید بررسی کنند که آیا تغییرات فیزیولوژیک ثبت‌شده توسط پوشیدنی‌ها می‌توانند از نظر بالینی در تصمیم‌گیری‌ها و مراقبت‌های پزشکی حمایت‌کننده باشند یا خیر. همچنین تیم تحقیقاتی برنامه دارد داده‌های پوشیدنی و نمونه‌های خون را از همان شرکت‌کنندگان جمع‌آوری کند تا ارتباط بین هورمون‌ها و ضربان قلب را که در این تحلیل اولیه مشاهده شد، به‌طور مستقیم اعتبارسنجی کند.
علاوه بر جورجو کوئر و جولیا میلان، نویسندگان این مطالعه با عنوان: «ارتباط بین سیگنال‌های حسگر‌های پوشیدنی و تغییرات هورمونی مورد انتظار در دوران بارداری» شامل کیتی باکا-موتس از اسکریپس ریسرچ و (CareEvolution)، آریج فکش از گروه پزشکی کلینیک اسکریپس، لورِن آرینیلو، ژاکلین کیوپر و جی.ای. پاندیت از اسکریپس ریسرچ، و همچنین نویسنده همکار ارشد تُلووالاشه آجایی از دانشگاه کالیفرنیا سن‌دیگو هستند.
این مطالعه با حمایت مرکز ملی علوم پیشبرد ترجمه‌ای (UM۱TR۰۰۴۴۰۷) و بنیاد پاتریک جی. مک‌گاورن انجام شده است.
انتهای پیام/
