پیروزی انسان بر هوش مصنوعی در فینال جهانی کدنویسی

به گزارش خبرگزاری آنا؛ در یکی از نخستین رویارویی‌های مستقیم میان انسان و مدل‌های پیشرفته هوش مصنوعی در عرصه برنامه‌نویسی رقابتی، یک برنامه‌نویس لهستانی موفق شد با تلاش فشرده، جایگاه نخست فینال جهانی مسابقات AtCoder را از آن خود کند. این رقابت، در بخش Heuristic یا «ابتکاری»، در چارچوب فینال تور جهانی AtCoder ۲۰۲۵ در توکیو برگزار شد.

در این مسابقه که با حضور ۱۲ برنامه‌نویس برتر جهان بر اساس عملکرد یک‌ساله آنها برگزار شد، دمبیاک با نام کاربری «Psyho» توانست امتیاز ۱,۸۱۲,۲۷۲,۵۵۸,۹۰۹ را کسب کند. مدل هوش مصنوعی شرکت OpenAI که به صورت سفارشی‌سازی‌شده و با نام «OpenAIAHC» در رقابت شرکت کرده بود، امتیاز ۱,۶۵۴,۶۷۵,۷۲۵,۴۰۶ را به دست آورد. اختلاف امتیاز حدود ۹.۵ درصد، جایگاه دوم را برای مدل هوش مصنوعی به همراه داشت، و این مدل بالاتر از ۱۰ شرکت‌کننده انسانی دیگر قرار گرفت.

شرکت ژاپنی AtCoder که از معتبرترین بستر‌های جهانی برای برگزاری رقابت‌های برنامه‌نویسی است، امسال برای نخستین بار یک مسابقه‌ی نمایشی تحت عنوان «انسان در برابر هوش مصنوعی» را به‌طور هم‌زمان با رقابت فینال برگزار کرد. در این مسابقه، شرکت OpenAI به‌عنوان اسپانسر حضور داشت و یکی از مدل‌های زبانی خود را برای آزمون توان استدلال و برنامه‌ریزی در بازه‌های زمانی بلندمدت وارد رقابت کرد.

به گزارش ArsTechnica، مسابقه Heuristic که شرکت‌کنندگان در آن با یک مسئله پیچیده بهینه‌سازی مواجه می‌شوند، ۶۰۰ دقیقه ادامه داشت. در این مدت، هر فرد یا مدل باید با تدوین راهکار‌هایی غیرقطعی، به پاسخ‌هایی نزدیک به حالت بهینه دست پیدا می‌کرد؛ چرا که ماهیت چنین مسائلی به‌گونه‌ای است که پاسخ دقیق آنها قابل محاسبه نیست.

طبق مقررات مسابقه، تمامی شرکت‌کنندگان، اعم از انسانی یا ماشینی، از سخت‌افزار یکسان استفاده کردند و امکان استفاده از هر زبان برنامه‌نویسی فراهم بود. برای ارسال مجدد پاسخ محدودیتی وجود نداشت، اما میان هر ارسال باید حداقل پنج دقیقه فاصله می‌بود.

دمبیاک که در چند روز پیش از مسابقه در رقابت‌های دیگری نیز شرکت کرده بود، پس از پیروزی در این رقابت، در پستی در شبکه اجتماعی X نوشت: «انسانیت (فعلاً) پیروز شده. به‌سختی بیدارم. واقعاً خسته‌ام.» او که پیش‌تر از کارکنان OpenAI بوده، رقابت با محصول شرکت سابق خود را بسیار چالش‌برانگیز توصیف کرد.

در حالی که دمبیاک با دریافت جایزه ۵۰۰ هزار ین به کار خود پایان داد، شرکت OpenAI این عملکرد را برای مدل خود یک نقطه عطف دانست. سخنگوی این شرکت در بیانیه‌ای اعلام کرد: «مدل‌های ما مانند o۳ پیش‌تر در میان ۱۰۰ نفر برتر مسابقات برنامه‌نویسی و ریاضی قرار داشتند، اما این نخستین بار است که در یک رقابت سطح بالا در جایگاه سه نفر اول قرار می‌گیریم.»

این رقابت، یادآور روایت‌هایی مانند داستان جان هنری، کارگر آمریکایی قرن نوزدهمی است که در رقابتی مرگبار با دستگاه حفاری بخار شرکت کرد. در هر دو روایت، انسان با تمام توان فیزیکی و ذهنی خود به رقابت با ماشین رفت. دمبیاک برخلاف هنری که پس از پیروزی جان خود را از دست داد، این رقابت را زنده به پایان رساند، اما اشاره کرد که ممکن است این دستاورد تنها یک پیروزی موقت باشد.

در سال‌های اخیر، توانایی مدل‌های زبانی هوش مصنوعی در انجام وظایف کدنویسی به‌شدت افزایش یافته است. براساس گزارش شاخص هوش مصنوعی دانشگاه استنفورد در سال ۲۰۲۵، مدل‌های هوش مصنوعی در آزمون SWE-bench (معیاری برای ارزیابی توان کدنویسی) از دقت ۴.۴ درصد در سال ۲۰۲۳ به ۷۱.۷ درصد در سال ۲۰۲۴ رسیده‌اند.

ابزار‌هایی مانند GitHub Copilot و Cursor به بخشی از فرآیند کاری بسیاری از توسعه‌دهندگان تبدیل شده‌اند و طبق نظرسنجی گیت‌هاب در سال ۲۰۲۴، بیش از ۹۰ درصد برنامه‌نویسان حرفه‌ای از ابزار‌های هوش مصنوعی در فرآیند تولید کد استفاده می‌کنند. با این حال، برخی مطالعات تازه نشان می‌دهد که استفاده از این ابزار‌ها همیشه منجر به صرفه‌جویی در زمان نمی‌شود.

در نهایت، پیروزی دمبیاک ممکن است به‌عنوان نقطه‌ای در مسیر حرکت مداوم ماشین‌ها به سوی توانمندی بیشتر ارزیابی شود، نه یک پیروزی قطعی و نهایی. او در پایان رقابت اظهار کرد: «صادقانه بگویم، این همه توجه برایم عجیب است. فکر نمی‌کردم این‌قدر‌ها مسابقات برنامه‌نویسی مورد توجه قرار بگیرد.»

با پیشرفت مداوم مدل‌های زبانی و بهینه‌سازی آنها از سوی شرکت‌هایی مانند OpenAI، ممکن است آینده رقابت‌های AtCoder نه در تقابل میان انسان و ماشین، بلکه در هم‌زیستی یا حتی جایگزینی کامل انسان‌ها رقم بخورد.